Reprezentowała luksus w czasach, gdy nie obchodzono urodzin, błyszczała przy stole i szybko z niego znikała dopiero podczas najważniejszych uroczystości w Vodnjanie.
Choć można by pomyśleć, że jako taki jest bogaty w składniki, warstwy i aromaty, jego specjalnością była długoterminowa i wymagająca sztuka posługiwania się trzema prostymi składnikami. Bez mąki powstał dzięki niej jego fantastyczny smak jajka, cukier i migdały które swoim specyficznym smakiem odsłoniły tajemnicę miękkiej gleby Vodnjan.
Dla tego wyjątkowego tortu jedna nazwa nie wystarczyła, dlatego dumnie nosi dwie. Jeden urzędnik, z którym zapisano go w bogatej historii gastronomii Vodnjan - Tort mandolowy i drugi związane z „Trzmielami” dzięki czemu nazywa się to m.in "ciasto trzmielowe".
Chociaż przez chwilę możesz być zdezorientowany i wydaje ci się, że słyszysz brzęczenie trzmieli wokół kawałka słodkiego ciasta, tak naprawdę jest to uderzająca nazwa dla mieszkańców Vodnjan, którzy dziedziczą prawie wymarły język istro-rumuński (Istriot). dialekt. Mówiło nim większość mieszkańców Vodnjana, którego narodowość, podobnie jak reszta Istrii, była włoska, dlatego kuchnia Vodnjana, łącznie z jej deserami, wyrosła na weneckich fundamentach, do których historia dodała jeszcze inne wpływy.
I choć do tej pory mówiliśmy o tym w czasie dokonanym, wykorzystanie teraźniejszości i przyszłości jest zasługą Wspólnoty Turystycznej Vodnjan, która poświęciła się ochronie tej autentycznej i wyjątkowej części dziedzictwa Vodnjan, podejmując inicjatywę mającą na celu ochronę i docenić Torte de mandola, proponując uznanie go za niematerialne dobro kultury. Celem jest nie tylko zachowanie oryginalności receptury, ale także zachęcenie lokalnych producentów i miłośników tradycji do promowania Torte de mandola, aby zajął on należne mu miejsce na szczeblu krajowym.
Teraz, gdy już na krótko poznaliście osobliwą gwiazdę naszego tekstu i bardzo ważną część tradycji Vodnjan, której można skosztować podczas pobytu w Vodnjan, ale także w szczególnym miejscu w Zagrzebiu, nadszedł czas, abyście się w nim zakochali Torta de mandole, słodki symbol Vodnjana, poprzez szereg interesujących rzeczy.
Gastronomia ze złotą pieczęcią
Kuchnia Vodnjan jest prosta, ale bogata w zapachy i smaki, łączy w sobie wpływy Wenecji z odmianami i dodatkami wpływów austro-węgierskich i słowiańskich. Klimat Vodnjana nadał potrawom Vodnjana złoty znaczek, najwyższej jakości oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia za którą w przeszłości wystarczało powiedzenie „oio de Dignan”, czyli oliwa z Vodnjan, która w czasach Wenecji wymieniana była za ochronę przed wrogami. Festyn w Vodnjan pachniał wyjątkowe deserowe wino słodkie „vin de rosa”, rodzaj prosecco, w którego kroplach mieszkańcy Vodnjan zebrali to, co najlepsze w Malvazji i ich umiejętnościach winiarskich. Razem z tak znakomitym winem, które swoim zapachem przypominało słynnemu włoskiemu poecie Gabriele D'Annunzi róże, trzeba było stworzyć deser o wyśmienitym smaku.
Tradycyjna kuchnia bumbarska nazwano je, podobnie jak ciasto, imieniem Bumbari, czyli autochtonicznego ludu Vodnjan, którego nazwa, jak się przypuszcza, wzięła się z błędnej wymowy tego słowa gburowaty, co oznaczałoby niegościnny, lub ale bomba, co oznacza pić.
Kuchnia bumbarska wyrafinowała swoją prostą prostotę pełnią smaków, która wysunęła się na pierwszy plan zwłaszcza w słodycze, a z biegiem czasu stały się znanymi i ulubionymi przysmakami. Mieszkańcy Vodnjan nadal lubią przygotowywać suche ciasta zwane pampagnachi (pampanjaki), a następnie kroštula, a także kandyzowane migdały, amaretti i fasolę fava, które są opisane w książce kucharskiej „La couseina boumbara” Wspólnoty Włoskiej Vodnjan. Jednak w tym słodkim i smakowitym towarzystwie na najwyższym tradycyjnym cokole króluje bezdyskusyjnie przez cały czas świąteczny tort o wyjątkowym aromacie – torta de mandole.
Słodki luksus na świąteczne chwile
Torta de mandole, czyli ciasto „bumbar”, to nie tylko deser mieszkańców Vodnjan. Tworząc i ciesząc się nim, ożywiają pamięć o przodkach, którymi upiększała najważniejsze momenty życia, dlatego przepis, niczym cenny skarb dziedzictwa, został przekazany kolejnym pokoleniom.
W tradycyjnych rodzinach Vodnjanów nie obchodzono urodzin, a jedzenie było odzwierciedleniem czasów, gdy gospodarstwo domowe korzystało z tego, co miało. Torta de mandole była luksusem na które mieszkańcy Vodnjana mogli sobie pozwolić jedynie na specjalne okazje – wesela, święta i rzadkie uroczystości.
Choć wiele rodzin opuściło Vodnjan po II wojnie światowej, zabierając ze sobą cenne książki kucharskie, Torta de mandole udało się przeżyć. (Wcześniejsze) wydarzenia, takie jak „Słodkie lato”, przypomniały mieszkańcom o ich starych kulinarnych korzeniach, dając nowe życie przepisom i dziedzictwu. Dziś torta de mandole to znacznie więcej niż ciasto – to symbol zachowania pamięci o dawnym życiu, pracy i zwyczajach mieszkańców tych terenów. To ciasto, które zachowuje historie, smak i zapach dzieciństwa, cenne dziedzictwo przeszłości, które przetrwało dzięki zaangażowaniu pokoleń, które z dumą je przygotowały i podzieliły się nim.
Smak, który kryje w sobie tajemnicę drzew migdałowych
I dlaczego smak Torte de mandola tak zapadł w pamięć? Vodnjan był i pozostaje sławny na szeroką skalę z wielu rzeczy, od oliwy z oliwek, aromatycznych ziół po największą liczbę małych kościołów i kažunów, ale niewielu wie, że zdobiono je również liczne plantacje migdałów co sprawiło, że Torte de mandola smakował naprawdę autentycznie.
Ciekawostką jest fakt, że na specyficzny smak i zapach migdałów duży wpływ ma położenie drzewa migdałowego. W przeszłości mieszkańcy Vodnjanu sadzili je na glebie zwanej „girasso”, która była bardziej miękka, co nadawało migdałom szczególny zapach, a ciastu nieodparty smak.
Przepis jako skarb zapisany w pożółkłych zeszytach
Przepis na Torta de mandole był przepisywany z zeszytu do zeszytu, którego kartki pożółkły od przeglądania ostatnich lat i być może z powodu śladów długotrwałego przygotowania. Według dostępnych informacji wykonała go gospodyni domowa z Vodnjana po raz pierwszy spisano około 1942 r ponieważ był przekazywany w rodzinie z dużą miłością i uwagą.
Składniki ciasta – migdały, jajka, cukier – były łatwe do zapamiętania, ale zawsze trzeba było przypominać o sposobie i finezji przygotowania oraz kilku drobnych trikach. Dlatego w niektórych wariantach dodaje się brandy lub odrobinę skórki cytrynowej, aby zamaskować „freschinowy” smak, co oznacza, że świeżość jaj oraz jajka o temperaturze pokojowej i włożenie ciasta do zimnego piekarnika przed podgrzaniem są bardzo ważne dla udanego wypieku. wynik.
Vodnjanka musiała uzbroić się w dużo cierpliwości, ale też mieć mocne ręce, bo białka ubijano ręcznie, widelcem i bardzo powoli, co mogło zająć nawet dwie godziny, bo inaczej ciasto by nie wyrosło. Jednak cały trud został nagrodzony prostym i bogatym aromatem ciasta, który za każdym razem wywoływał westchnienia satysfakcji wszystkich zgromadzonych przy świątecznym stole, a także dumny uśmiech zmęczonej gospodyni. W ten sposób Torta de mandole stała się ulubionym deserem wszystkich pokoleń.
Przepis na tort de mandole
Składniki:
- 300 g migdałów
- 300 g cukru
- 8 jajek
Przygotowanie:
Oddziel żółtka od białek. Z białek w osobnej misce uformuj śnieg, a następnie ubijaj żółtka z cukrem, aż powstanie piana. Do masy z żółtkami dodajemy na przemian drobno zmielone migdały i śnieg, miksując powolnymi ruchami od dołu do góry, do uzyskania masy pozbawionej grudek. Formę do ciasta wysmaruj masłem i delikatnie posyp mąką, a nadmiar mąki strząśnij. Wstawić do zimnego piekarnika. Piec w temperaturze 180 stopni przez 40 minut. Pozostawić do ostygnięcia i posypać cukrem pudrem i posiekanymi migdałami.
Gdzie można spróbować torta de mandole?
Po przeczytaniu tekstu z pewnością zapragniesz pierwszej okazji skosztowania tego słynnego ciasta, o którym wiesz już tak dużo, że niemal czujesz na podniebieniu smak migdałów Vodnjan. Kawałek ciasta, podany z dużą ilością miłości, czeka na Ciebie w pięknym Restauracja Vodnjanka w centrum Zagrzebia gdzie piecze go mistrz tradycyjnej kuchni vodnjańskiej, Szef kuchni Svjetlana Celija. Latem i latem znajdziecie u nas tort trzmielowy wykonany jej ręką w kawiarni Vodnjan's Piazza na Narodni trg i trochę poza Vodnjanem w Pršutarnej i stacji Buršić która również je przygotowuje.
Torta de mandole to nie tylko deser symbol dziedzictwa kulinarnego i tożsamości mieszkańców Vodnjan. Dzięki bogatemu smakowi i prostym, ale starannie dobranym składnikom deser ten ucieleśnia ducha tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Z każdym zjedzonym kawałkiem przyczyniasz się do jego konserwacji, więc niech ten fakt będzie Twoją motywacją do częstego delektowania się nim!
